Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 2015 yılında alınan kararla setler “az tehlikeli” sınıftan “tehlikeli” sınıfına alınmıştır. Bunda elbette ki setlerdeki zorlu çalışma koşullarının, işçileri ve iş sağlığını etkilemesi büyük etken oluşturmaktadır.

Setler, karmaşık ve değişken yapılarıyla risk barından çalışma alanlarıdır. Tek ve belirli bir alana bağlı kalınmadan çalışılması, iş organizasyonu eksiklikleri ve işçilere yaptırılan fazla mesailer gibi etkenler, setlerdeki risk etmenlerini artırmaktadır.

Setlerde Güvenlik Önlemleri

Dizi, reklam ve TV programları için hazırlanmış olan setlerdeki çalışma koşullarının iş güvenliği açısından belirli standartlara ulaşması amacına yönelik olarak alınması gereken bazı önemler şu şekilde sıralanabilir:

-          Sete Ulaşım: Ulaşımda kullanılacak olan aracın taşıt muayenelerinin yaptırılmış, sürücülerinin ise yorgun ve uykusuz olmamasına özen gösterilmelidir. Ayrıca hız limitlerinin aşılmaması ve trafik kurallarına uygun hareket edilmesi, olası kaza risklerini en aza indirecektir.

-          Hazırlık ve Çekim Aşamaları: Çekimin gerçekleştirileceği alanlarda spotların, dekor vb. malzemelerin uygun şekilde sabitlendirilmiş olması ve montajın yetkili bilirkişiler tarafından yapılması, çekim esnasında yaşanabilecek kazalardan korunmak adına önemlidir.

-          Yol Çekimleri; Trafikte ve Sokak gibi Dış Mekanlarda Çekim: Setler belirli çalışma alanı bulunmayan yerlerdir. İşlenen konuya göre ev, sokak, araba gibi farklı alanlar tercih sebebi olabilmektedir. Özellikle dış çekimlerde gerekli çevre düzenlemesi ve tedbirlerin alınmaması, uygun trafik düzenlerinin sağlanmaması gibi etmenler kazalara neden olabilmektedir. Bu nedenle bu çekimler esnasında gerekli tüm güvenlik önlemleri alınmalı ve bu önlemler, mesleki yeterliliğe sahip kişiler tarafından sağlanmalıdır.

-          Olumsuz Hava Koşullarında Çalışma: Bir önceki maddede belirtildiği gibi farklı ortamlarda çekim yapmak, soğuk veya sıcak hava koşullarına maruz kalmayı beraberinde getirir. Bu gibi ortamlarda, çalışanların uygun ekipman ve giysilerle çalıştırılması, ısıtma ya da havalandırma gibi tedbirlerin alınması ve soğuk veya sıcak içecek imkanlarının sağlanması son derece önemlidir. Ayrıca set ekibinin çalışılacak ortamın hava durumu ile ilgili önceden bilgilendirilmesi gerekmektedir.

-          Elektrikli Ortamda Çalışma: Kullanılan kamera, monitör ve ışık gibi ekipmanlar elektrik kontağı gerektiren araçlardır. O nedenle bu gibi ekipmanları kullanırken, kablolarının sıyrılmış veya kesik olmamasına, fiş ve prizlerin ise kırık olmamasına özen gösterilmelidir. Olası bir kaçak akım, çalışma ortamında büyük facialara neden olabilmektedir.

Tüm bunların yanı sıra, çalışma saatlerinin uzunluğu, aynı pozisyonda uzun süre hareketsiz  ya da zorlayıcı pozisyonlarda çalışma gibi etkenler, çalışanlarda ergonomik rahatsızlıklara da neden olmaktadır. O nedenle uzun çalışma saatlerinde, çalışanlara yeterli düzeyde dinlenme vakitleri verilmeli ve çalışma ortamlarında ergonomik iyileştirilmeler yapılmalıdır.

Setlerde iş güvenliği son derece önemli bir unsurdur. Gerekli tedbir ve önlemlerin alınmaması, setlerde işçi ölümlerine neden olabilmektedir. Konu ile ilgili, “Oyuncular Sendikası”, “Sinema Televizyon Sendikası” ve “Sine Sen”in 3 yıl yürüttüğü çalışma ve araştırmalar sonucunda “Setlerde İşçi Sağlığı ve Güvenliği” isimli bir rehber oluşturulmuştur. Çalışmayı indirmek için linke tıklayabilirsiniz.

YİSGÜM olarak biz de, herkes için ve her yerde iş güvenliği misyonumuz ile yapılan bütün çalışmaların destekçisi olduğumuzu söylemekten kıvanç duyuyoruz.