Ülke olarak ne yazık ki deprem kuşağı üzerindeyiz. Yaşanan birçok deprem ve yazılan birçok felaket senaryosuna rağmen halen gerekli önlemler alınabilmiş değil. Her an yaşanabilecek İstanbul depremine, toplum olarak hazırlanmalı ve bilinçli hale gelmeliyiz. Peki deprem anında neler yapmalıyız? Doğru bilinen yanlışlar neler? Bu soruların cevapları yazımızın devamında;

1) “Binalar çökerken, basitçe çömelen ve korunan kişiler çoğu zaman ağırlığın altında kalarak hayatlarını kaybediyorlar. Masa, sıra gibi nesnelerin altına girmemeye çalışın.  

En çok bilinen yanlışlardan biri, direkt olarak bir nesnenin altına girip saklanmaktır. Fakat saklandığınız nesnenin üzerine düşen ağırlıkla beraber siz de o ağırlığın altında kalabilirsiniz. Böyle bir durumda ise kurtulma şansınız neredeyse imkansız hale gelecektir.

2) Kediler, köpekler ve bebeklerin hepsi doğal bir şekilde dizlerini ana rahmindeki gibi karınlarına doğru çekerek kıvrılırlar. Deprem anında siz de bu şekilde kıvrılmalısınız. Bu doğal bir güvenlik ve hayatta kalma içgüdüsüdür. Daha küçük bir boşlukta hayatta kalabilirsiniz. Üzerine ağırlık düşse bile hafifçe ezilecek ama yanında boşluk yaratacak bir kanepe veya geniş büyük bir eşyanın yanında durun. Bu duruşa yaşam üçgeni adı verilir.

3) Ahşap evler, deprem anındaki en güvenli yapılardır. Sebebi ise; ahşap esnektir ve depremin zorlamasıyla hareket eder. Eğer ahşap bina çökerse geniş yaşam boşlukları oluşur. Ayrıca ahşap binalar daha az yoğunlukta yıkılış ağırlığına sahiptir. Standart binalar ise ayrı beton parçalarına ayrılacaklardır. Tuğlalar ve beton birçok yaralanmaya ve yaşam kaybına sebep olacaktır.

4) Eğer gece yataktayken deprem olursa, basitçe yuvarlanarak yataktan düşün. Yatağın çevresinde güvenli bir boşluk oluşacaktır. O oluşan boşluk, sizin hayatta kalmanız için bir şans yaratacaktır.

5) Televizyon izlerken deprem olursa ve kolayca kapıdan veya pencereden dışarı kaçmak mümkün değilse, kanepe veya büyük bir koltuğun/sandalyenin yanında cenin pozisyonunda kıvrılarak yere uzanmak, sizi, üzerinize düşmesi muhtemel şeylerden koruyacaktır.  

6) Bina çökerken kapı kirişlerinin altına geçenlerin hayatta kalabilme oranı çok düşüktür. Çünkü, kapı kirişlerinin altına geçerseniz ve kapı kirişi öne veya arkaya doğru düşürse inen tavanın altında kalır ve hayatınızı kaybedebilirsiniz.

7) Deprem sırasında asla merdivenlere yönelmeyin. Merdivenler, ana binadan farklı bir “frekans aralığına” sahiptir. Ana binadan ayrı olarak sarsılırlar. Merdivenler ve binanın geri kalanı devamlı olarak birbirlerine çarparlar. Bu çarpışma, merdivenlerin yıkılışı gerçekleşene kadar devam edebilir.

Eğer panik halinde merdivenlere ulaşırsanız bu sefer de basamaklar yüzünden yaralanma ihtimaliniz artacaktır. Bina yıkılmasa dahi merdivenlerden uzak durun. Merdivenler, binanın hasar görmesi en muhtemel kısmıdır.

Merdivenler, depremde yıkılmamış olsa dahi, panik halinde kaçmaya çalışan insanların aşırı yüklenmesi ile çökebilir.

8) Binanın dış duvarlarına yakın yerlerde durun, mümkünse dışına çıkın. Binanın iç kısımlarındansa dış kısımlarına yakın yerlerde olmak çok daha iyidir. Binanın dış çevresinden ne kadar içeride olursanız, çıkış yolunuzun kapanma ihtimali o kadar artacaktır.

9) Deprem sırasında araçta iseniz dışarı çıkmalısınız. Çevrenizde yıkılan veya kopan parçaların aracınızın üzerine gelmesi durumunda kurtulma şansınız oldukça azalacaktır.  

Aracınızın dışına çıktığınız zaman, aracın yanına uzanıp veya oturarak, üzerinize düşecek ağırlıktan yaşam üçgeni sayesinde korunabilirsiniz. Ölen herkes eğer araçlarından çıkıp, araçlarının yanına oturabilseler veya uzanabilselerdi yaşıyor olabilirdi.

10) Enkazlarda dikkat çeken bir durum da üst üste konmuş kağıt destelerinin, çöken ağırlık karşısında oldukça direnç gösterdiği ve etrafında yaşam üçgeni oluşturduğu idi. Eğer ofis veya matbaa tarzı bir yerde depreme yakalanırsanız, kağıt yığınlarının arasında kendinize yaşam üçgeni oluşturabilirsiniz.